Żołnierze w służbie historii Natalia Dyszerowicz - Konkurs II edycja -

Stanisław Rotstad

1895 - 1994

Stanisław Rotstad urodził się 9 września 1895 roku w Warszawie przy ulicy
Świętojerskiej. ukończył VI Gimnazjum Męskie w Warszawie. Z jego
świadectwa maturalnego wynika, że był dobrym uczniem.. Rozpoczął studia na
uniwersytecie w Liége. Powrócił do kraju z powodu wybuchu wielkiej wojny.
Jako dziewiętnastolatek wstąpił w szeregi armii rosyjskiej i wyruszył na front.
Pracował początkowo jako sanitariusz w szpitalach polowych Czerwonego
Krzyża. W 1915 zaś wcielono go do czynnej armii rosyjskiej gdzie pełnił
różnorakie funkcje sanitarne i pogłębiał swoje medyczne doświadczenie. Przyjął
chrzest katolicki w wieku 21 lat, kiedy przebywał w Moskwie na
rekonwalescencji po ranach, które odniósł na froncie. W tym okresie zapoznawał
się z gałęzią wiedzy medycznej, która go pasjonowała.
10 sierpnia 1918 roku powrócił do Warszawy gdzie w niedługim czasie
podjął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. 11 listopada
1918 roku, pełnił wartę akademicką przed gmachem Pałacu Namiestnikowskiego
na Krakowskim Przedmieściu. Tym samym stał się bohaterem słynnej fotografii,
przedstawiającej pierwsze godziny wolnej Polski, która obiegał niemal cały świat.
Wstąpił w szeregi do 36 Pułku Piechoty Legii Akademickiej w szeregach którego
walczył w wojnie polsko - bolszewickiej. Po zakończeniu wojny wrócił na
Uniwersytet by kontynuować wcześniej rozpoczęte studia. Otrzymał stypendium
wojskowe i zobowiązany został do odpracowania na rzecz wojska trzech lat za
każdy rok studiów.
28 marca 1925 roku Stanisław Rotstad otrzymał dyplom lekarski doktora
wszech nauk medycznych, z prawem specjalizacji w zakresie chirurgii, okulistyki
i położnictwa. W międzyczasie ożenił się z Marią Unierzyską, która urodziła mu
córkę Joannę. Małżeństwo zawarte w 1923 roku zostało unieważnione po 5 latach.
Otrzymał przydział do 10 pułku piechoty w Łowiczu, gdzie służył do 1938 roku.
Z Łowiczem związał się już do końca życia.
Kiedy wybuchła II wojna światowa, Rotstad został ponownie powołany do
wojska. Podczas kampanii wrześniowej pracował w szpitalu polowym nr 303.
Wraz ze swoim oddziałem zawędrował do Wilna i Kowna, gdzie został
internowany. Zimę 1939/1940 spędził w obozie dla internowanych, w którym
pełnił funkcję lekarza. Jak sam wspominał w czerwcu został przeniesiony do
obozu w Birstonas, a następnie został zwolniony. Po wkroczeniu nazistów
skierowano go na południe Litwy, gdzie zachorował na tyfus plamisty. W trakcie
powrotu do zdrowia mieszkał w domu dyrektora kowieńskiego muzeum, a tam
akompaniował jego żonie, która była primadonną tamtejszej opery. Kiedy nastał
pokój powrócił do żony Ireny, z którą był w związku małżeńskim od 1933 roku i
córki Zofii.




Po wojnie w Łowiczu poświęcił się pracy na rzecz rozwoju medycyny
wśród cywilów. Na emeryturę przeszedł w 1982 r. w wieku 87 lat. Zmarł 1
września 1994 i spoczął obok swojej żony Ireny, która zmarła w kwietniu tego
samego roku. Przez łowiczan zapamiętany został jako człowiek kulturalny,
pomocny, elegancki i inteligentny. W trakcie swojego niemal stuletniego życia
został wielokrotnie odznaczony. Otrzymał między innymi:

 Medal za Długoletnią Służbę;
 Medal za Wojnę.
 Krzyż Oficerski Orderu Polonia Restituta;
 Krzyż Kawalerski Orderu Polonia Restituta;
 Krzyż Walecznych;
 Złoty Krzyż Zasługi;
 Srebrny Krzyż Zasługi;
 Medal Kombatancki 1939 Za Udział w Wojnie;
 Medal Zwycięstwa i Wolności 1945;
 Odznaka honorowa Ministerstwa Zdrowia;