Żołnierze w służbie historii Zespół Szkół w Komornicy im. mjr Konstantego Mikołaja Radziwiłła - Konkurs V edycja -

Żołnierze w służbie historii Konkurs dla uczniów „klas mundurowych”

Nawigacja

Konkurs V edycja

Marcin Gągolewski


Pełna nazwa szkoły
Zespół Szkół w Komornicy im. mjr Konstantego Mikołaja Radziwiłła
05-135
Komornica
mazowieckie

Dane zespołu

Nauczyciel – Opiekun - imię i nazwisko
Marcin Gągolewski

Pierwszy uczeń

Uczeń 1 – imię i nazwisko
Mikołaj Pontek

Drugi uczeń

Uczeń 2 – imię i nazwisko
Szymon Rudnicki

Trzeci uczeń

Uczeń 3 – imię i nazwisko
Julia Bartuszek

Sylwetka żołnierza

Imię i nazwisko żołnierza
Julian Sielewicz
Lata życia
1892-1940
Opis postaci
Julian Sielewicz urodził się 20 marca 1892 roku. Był synem Franciszka i Elenory. Pochodził z wielodzietnej rodziny, jeden z jego braci, Leonard związał swoje życie ze służbą wojskową.
Rodzina mieszkała w majątku Justynowo. Nazwa ta nawiązuje do imienia jego dziadka, Justyna Sielewicza, który był właścicielem dobytku. Na jego terenie znajdował się młyn wodny. Ojciec Juliana przewidywał rozwój owego młyna, przez co chciał wykształcić syna w
tym kierunku.
Wczesne dzieciństwo spędził w dworze, tutaj też początkowo pobierał naukę. Później ojciec wysłał go do nowo powstałej Odeskiej Szkoły Młynarsko-Technicznej. Okres nauki obejmował 4 lata. Szkoła była nowoczesna i dobrze wyposażona m.in. w laboratoria chemiczne i fizyczne, warsztaty szkolne oraz bibliotekę ze specjalistycznym księgozbiorem.
W czerwcu 1914r. ukończył ją z tytułem technika. Jednak nie było mu dane pracować w tym zawodzie, ponieważ tego samego miesiąca otrzymał powołanie do odbycia służby wojskowej w 97. Liftlandzkim Pułku Piechoty Armii Rosyjskiej. Po wstępnym przeszkoleniu był skierowany na I wojenny kurs dla kandydatów na oficerów piechoty w Kazańskiej Szkole Wojskowej.
Julian ukończył go 1 grudnia 1914 roku w stopniu podchorążego. Ukończywszy szkołę został przydzielony do jednego z pułków 4. Zapasowej Brygady Piechoty w Tule. Został tam awansowany do stopnia chorążego.
8.06.1915 r. Sielewicza skierowano na front do 6. Finlandzkiego Pułku Strzeleckiego, gdzie po czasie pełnił funkcje dowódcy kompani. 1.07.1915r. został awansowany do stopnia podporucznika.
W maju podczas bitwy pod Krasnem Sielewicz został ranny.
Po pobycie w szpitalu 4 sierpnia 1916r. udał się na rekonwalescencję 30. Zapasowego Pułku Piechoty w Moskwie. We Wrześniu awansowano go do rangi pod kapitana oraz odznaczono Orderem św. Stanisława III klasy, Orderem św. Anny III klasy, oraz Orderem św. Anny IV klasy.
8 lutego 1917r. Skierowano go do Oficerskiej Szkoły Żeglugi Powierzanej pod Piotrogrodem. 28 maja 1917 po 4 - miesięcznym szkoleniu pod kapitan Julian Sielewicz dostał skierowanie do 26 korpusu Żeglugi powietrznej na stanowisko starszego oficera. Zakończył tam służbę w 1917 roku. Na początku grudnia, 1 lutego 1918 roku przybył w składzie 1 korpusu polskiego w Rosji do 1 Oddziału Balonowego w Mińsku Białoruskim, gdzie pełnił funkcje dowódcy plutonu w 1 Legionie Oficerskim, którym dowodził pułkownik Daniel Konarzewski. W lipcu 1918 roku w związku z rozformowaniem 1 Korpusu Polskiego Sielewicz został zwolniony z czynnej służby wojskowej i powrócił do Justynowa. Tam w październiku wstąpił do tworzącej się fili Związku Wojskowych Polaków miasta Wilna – drużyny samoobrony wileńskiej w Świrze która dowodził jego brat.
29 grudnia wszyscy żołnierze tej drużyny zostali zobowiązani do służby w Wojsku Polskim.
Sielewicz w służbie w Wojsku Polskim podzieli losy służby w armii rosyjskiej. Znów zaczął w piechocie, następnie walczył na froncie gdzie został ranny a po leczeniu wstąpił do wojsk aeronautycznych. 8 lutego 1919 Sielewicz przyjęty został do Pułku Strzelców w Ostrowii Mińskiej. 25 maja 1919 został przyjęty do WP w stopniu porucznika. 31 marca 1919 został przeniesiony na stanowisko dowódcy 3 kompani w 1 Batalionie Strzeleckim. 8 października 1919 porucznik Sielewicz zdał obowiązki dowódcy. Następnie objął funkcje oficera prowiantowego 1 Batalionu Mińskiego Strzelców, które zdał w styczniu 1920 i objął dowodzenie 5 Kompanią Strzelecką w 2 batalionie. 14 maja na odcinku Polock-Lepel rosyjskie wojska rozpoczęły atak, na 5 i 7 kompanie 2 Batalionu Strzelców dowodzone przez por. Sielewicza i kpt. Niedźwieckiego. Po starciu, przeciwnik wycofał się, jednak odzyskując siły 15 maja zaatakował raz jeszcze zastawiając mosty przy rzece Jese aby uniemożliwić Polakom odwrót, jednak odział przebił się i zorganizował obronne na wzgórzach pod stajniami. Mimo iż 2 batalion uważany był za stracony udało mu się dołączyć do 3 batalionu szturmowego obsadzając pozycje na północ od Jeziora Lepelskiego. Następnego dnia walki trwały dalej tym razem to rosyjskie szeregi zaskoczone ogniem 2 i 5 kompani wycofały się w stronę miejscowość Osje, wykorzystując zamieszanie w armii wroga polscy dowódcy urządzili zasadzkę wysyłając dwie kompanie na skraj lasu aby zaskoczyć wroga w dwóch stron. Plan powiódł się i Polacy odnieśli sukces, po chwili ostrzału żołnierze ruszyli do walki na bagnety, odsuwając przeciwnika w kierunku miasta Osje gdzie 6 Kompania strzela do nich z karabinów maszynowych . Walka została wygrana. Polacy wzięli do niewoli około 200 rosyjskich jeńców.
Zdobyto cały tabor bojowy, resztka z Bolszewików poległa lub rozproszyła się po lesie. W tej walce por. Julian Sielewicz został odznaczony krzyżem orderu wojennego Virtutti Militari przez Józefa Piłsudskiego za inicjatywę męstwo i odwagę, oraz odważne decyzje prowadzące do zwycięstwa nad Rosją, wręczenie orderu odbyło się 1 maja 1921 roku. W ciężkich walka nad Berezyna por. Sielewicz został ciężko ranny, jego rany opatrzone zostały w punkcje medycznym dywizji a następnie skierowany został na leczenie do warszawskiego szpitala. Od marca 1921 leczył się przebywając w sanatoriach.21 kwietnia 1921 do okresie leczenia por Sielewicz powrócił do pułku który w tamtym czasie stacjonował w Wilnie, gdzie objął stanowisko oficera mundurowego i zaraz potem przyjął dodatkowa funkcje oficera informacyjno- wywiadowczego. Pod koniec maja postanowił o przeniesieniu się do wojsk aeronautycznych o czym poinformował swoje dowódcę, który wyraził zgodę. 10 lipca 1921 por. Sielewicz został przeniesiony do departamentu 3 żeglugi napowietrznej ministerstwa spraw wojskowych, gdzie przystąpił do kursu.4 sierpnia 1921 rozpoczął kursu typu aplikacyjnego dla oficerów innych rodzajów broni szkole w Toruniu, trwał on do 8 kwietnia 1922, w dniu tym odbył się 3 kurs zasadnicza w oficerskiej szkole aeronautycznej. Po ukończeniu szkoły Sielewicz awansował do stopnia kapitana z lokatą 6 i starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 oraz przydzielony do 2 Batalionu Balonowego w Jabłonnej jako oddziału macierzystego.
9 czerwca 1922 kpt. Julian Sielewicz objął dowodzenie 2 Kompana Aerostatyczna. Z dniem objęcia dowodzenia zabrał się za poprawę jakości socjalno burtowych, wykorzystają nabyta wiedzę i doświadczenie szybko przywrócił rytm szkoleniowy, przykładał bardzo dużą uwagę do sprawności fizycznej swoich żołnierzy, organizując im zawody sportowe. W grudniu 1923 Sielewiczowi powierzono dowodzenie 4 Batalionem Balonowy w Krakowie. W kwietniu 1924 rozporządzeniem prezydenta RP Julian Sielewicz został awansowany do stopnia majora. 20 czerwca 1924 został przeniesiony na stanowisko komendanta parku balonowego. W sierpniu 1925 Sielewicz dostał skierowanie na dwu miesięczny kurs kwatermistrzowski przy wyższej szkole wojennej.
Kurs zakończył się 31 października 1925,. W styczniu 1926 minister spraw wojskowych wyznaczył Sielewicza na kwatermistrza batalionu balonowego, natomiast w sierpniu 1927 na zastępcę dowódcy. Pod koniec listopada oddał swoje obowiązki kpt. Gumińskiemu i udał się do Warszawy na 1 kurs oficerów szotowych lotnictwa, który rozpoczął się 1 grudnia, a skończył 31 marca 1928 roku.
11 kwietnia wrócił do swoich wcześniejszych obowiązków. Niestety niedługo po powrocie do swych obowiązków ciężko zachorował i trafił do szpitala w Toruniu, W czerwcu 1928 wykonał swój pierwszy od długiego czasu lot balonem wolnym, w kolejnych latach bardzo aktywnie uczestniczył w tej dziedzinie, startując w zawodach krajowych oraz międzynarodowych. W 1929 mjr Sielewicz odbył 3 loty balonem, wtedy tez po raz pierwszy wziął udział w zawodach organizowanych przez jego jednostkę. W styczniu 1931 Julian Sielewicz został przeniesiony do 2 Batolitu Balonowego w Legionowie na stanowisko dowódcy. 18 marca 1931 minister zezwolił majorowi Sielewiczowi na noszenie i przyjęcie Odznaki Obserwatora Balonowego. 22 grudnia 1931 prezydent RP awansował Sielewicza do stopnia podpułkownika. Podpułkownik Sielewicz miał Złotą Odznakę Sportową, brał tez udział w zawodach Gordon Bennete’a. W 1934 w 2 Batalionie Balonowym zaszły istotne zmiany, dowódca Sielewicz został także komendantem garnizonu Legionowo. 23 września 1936 Minister Komunikacji odznaczył podpułkownika Juliana Sielewicza Złotym Krzyżem Zasługi za zasługi na polu sportu balonowego.
Został on także wyróżniony Złotą Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej.
W sierpniu 1939 Sielewicz dowodził mobilizacją i rozformowaniem 2 Batalionu Balonowego. Na początku września 1939 Sielewicz przeprowadził ewakuację jednostki drogą okrężną przez Wieliszew do Siedlec. Sielewicz po dotarciu do Siedlec otrzymał rozkaz opuszczenia transportu i udania się pieszo do Włodawy lub Kowla. 9 września 1939 r. do Włodawy przyjechał Sielewicz w towarzystwie kapitana Zuba i 3 samochodów ciężarowych z bazy, w tym dniu około godziny 15 nieprzyjaciel zbombardował Włodawę niszcząc stacje kolejową i most na Bugu. 10 września 1939 r Sielewicz z pułkownikiem Pomaskim udali się do Brześcia po dokładne informacje i benzynę do samochodów. Następnego dnia poszukiwano miejsca na ulokowanie bazy, ponieważ samochody ulokowane były w lesie. 13 września 1939 r. około 4 rano przybył pułkownik w Sielewicz i przyniósł kilka beczek benzyny z transportu z Włodawy. Po zatankowaniu ruszyli do Kowla , samochody pod dowództwem kapitana Zuba ukryte zostały w lesie. 17 września 1939 r. została wydana informacja ze na ziemie polskie wtargnęła Armia Czerwona, która skierowała się w stronę granicy rumuńskiej. Horodecka została całkowicie zajęta przez wojska radzieckie, widziano w niej podpułkownika Juliana Sielewicz, jak się potem okazało Sielewicz i transport bazy balonowej dostał się do niewoli radzieckiej. W związku z tym na początku kwietnia 1940 zgodnie z listą przewozowa pułkownik Julian Sielewicz przewieziony został do Katynia i tam zamordowany, przez NKWD. Była to osoba nietuzinkowa i jednocześnie mało odkryta, która w polskiej historii zasługuję na szczególną pamięć.
Wykorzystane źródła
1) Kozak Zygmunt, Moszumański Zbigniew, Szczepańskiego Jacek, Pułkownik Julian Sielewicz (1892-1940), Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, Pruszków-Legionowo 2019
2) Kozak Zygmunt, Moszumański Zbigniew, Szczepański Jacek, 1 Batalion Balonowy, Pruszków 2007
3) Kozak Zygmunt, Moszumański Zbigniew, Szczepański Jacek, 2 Batalion Balonowy, Pruszków 2006
4) Kozak Zygmunt, Oficerowie wojsk balonowych – zwycięzcy Międzynarodowych Zawodów Balonów Wolnych o Puchar im. Gordona Benneta w latach 1932-1938 w: 100 lat polskiego lotnictwa wojskowego red. Marcin Kruszyński, Marcin Paluch, Adam Radomyski, Dęblin 2018
5) Litwiński Jerzy, Gordon Bennet okresu międzywojennego, w: Przegląd lotniczy, 2004, nr 11
6) Sielewicz Julian, XXIII Międzynarodowe Zawody Balonów Wolnych o Nagrodę im. Gordon Bennete’a, w: Przegląd Lotniczy, 1935, nr 11
7) Szczepański Jacek, Julian Sielewicz (1892-1940), Gazeta Miejscowa, 2003, nr 44(136)
8) Szczepański Jacek, Julian Sielewicz (1892-1940), Gazeta Miejscowa, 2004, nr 50(194)
9) Szczepański Jacek, VI Krajowe Zawody Balonów Wolnych o Puchar im płk. A. Wańkowicz. Legionowo 25 września 1933 r., w: Niepodległość i Pamięć, 2011, nr 33

Miejsce pamięci

Nazwa miejsca
Pomnik legionowskich ofiar Zbrodni Katyńskiej przy Parafii Matki Bożej Fatimskiej w Legionowie
Lokalizacja
Pomnik legionowskich ofiar Zbrodni Katyńskiej
W dniu 2.04.2023 nasza grupa odwiedziła Pomnik Ofiar Zbrodni Katyńskiej, przed jej 83 rocznicą, aby upamiętnić pamięć poległych żołnierzy, w tym Juliana Sielewicza którego nazwisko wypisane jest obok pozostałych ofiar zbrodni katyńskiej z powiatu legionowskiego. Złożyliśmy kwiaty i w należyty sposób oddaliśmy honor. Na symbolicznym pomniku z płyty nagrobkowej widnieje tablica, która wymienia Legionowskie ofiary Zbrodni Katyńskiej. Pomnik uwieńczony jest orłem wojskowym. Na tablicy nagrobkowej widnieje napis ,,Katyń-Charków-Miednoje-1940”, znak Krzyża Orderu Wojennego Virtuti Militari, oraz wykaz 45 nazwisk ofiar. Autorem projektu pomnika był Stanisław Gadomski. <br />W Legionowie mieszkała bliżej nie określona liczba oficerów i to gównie ich nazwiska znajdują się na tablicy. Pomnik odsłonięty został w 70 rocznice zbrodni katyńskiej w roku 2010 przez władze miasta Legionowo, na terenie Parafii Matki Boskiej Fatimskiej przy ulicy Orląt Lwowskich, od tego czasu co roku, aby kultywować pamięć o naszych legionowskich bohaterach odprawiana jest msza święta w ich intencji, a następnie oficjalne złożenie kwiatów pod pomnikiem przez żołnierzy. Autorem projektu był Stanisław Gadomski. <br />Akt erekcyjny pomnika wmurowano 21 marca 2010 r. zaś uroczyste odsłonięcie pomnika nastąpiło 3 maja 2010 r. Pomnik w całości został sfinansowany przez samorząd miasta Legionowo. Aktu odsłonięcia pomnika dokonali: Prezydent Miasta Legionowo Roman Smogorzewski, Pani Barbara Dulska nestorka rodziny Sielewiczów i przedstawicielka inicjatorów budowy pomnika Pani Bronisława Romanowska-Mazur. <br />Badania prowadzone przez Muzeum Historyczne w Legionowie pozwoliły ustalić liczbę 44 oficerów i 2 policjantów – legionowskich ofiar Zbrodni Katyńskiej. W tym rozumieniu, pojęcie tej zbrodni dotyczy nie tylko Katynia, lecz wszystkich miejsc kaźni Polaków na Wschodzie. <br />Z liczby 46 legionowskich ofiar zbrodni w 1940 r. w Katyniu zostało zamordowanych 28 oficerów, w Charkowie – 16 oficerów, w Twerze – 2 policjantów. W liczbie tej 19 było oficerami zawodowymi, 2 – policjantami w służbie, a 25 – oficerami rezerwy. <br />Oficerowie z Legionowa pełnili różnorodne stanowiska i funkcje w jednostkach. Dowódcami jednostek byli: ppłk Julian Sielewicz – dowódca 2. Batalionu Balonowego – patron 1. Legionowskiego Batalionu Zaopatrzenia, mjr Zdzisław Szulczewski – pełniący obowiązki dowódcy 1. Dywizjonu Pociągów Pancernych, mjr Zygmunt Zieliński – w kampanii wrześniowej dowódca oddziału zapasowego 2. Batalionu Mostów Kolejowych. <br />Kierowniczą kadrę dowództw jednostek tworzyli: mjr pil. obs. Kazimierz Kraczkiewicz – zastępca dowódcy 2. batalionu balonowego, kpt. Ludwik Pieńkowski – kwatermistrz 1. dywizjonu pociągów pancernych, kpt. Włodzimierz Lichacz – oficer techniczny w 2. batalionie mostów kolejowych, kpt. Kazimierz Majewski – dowódca pociągu pancernego „Poznańczyk”. W Twerze zostali zamordowani dwaj legionowscy policjanci st. post. Bolesław Kołakowski i st. post. Stanisław Litwińczuk. Połowa spośród ofiar uczestniczyła w wojnie 1920 r. a wszyscy byli uczestnikami wojny obronnej 1939 r.<br />Pomnik jest jednym z elementów spaceru śladami Juliana Sielewicza, który zorganizowaliśmy dla grupy z klasy prawniczej w ramach żywej lekcji historii w dniu 19.05.2023.<br /><br />Źródła:<br />1) Domański Erazm, Pomnik legionowskich ofiar Zbrodni Katyńskiej, w: Rocznik Legionowski, t. IV, 2011, s. 370-375<br />2) https://legionowo.pl/a/1870-pomnik-ofiarom-zbrodni-katynskiej <br />3) https://www.przyjaciele-legionowa.org.pl/2013/04/10/legionowskim-ofiarom-zbrodni-katynskiej/ <br />4) http://archiwum.toiowo.eu/index.php/782-aktualnosci/2011/2444-czterdziestu-szeciuz-legionowa
Więcej
Zdjęcia
Zdjęcia miejsca 1.1 Zdjęcia miejsca 1.2
Nazwa miejsca
Epitafium Katyńskie w Muzeum Katyńskim w Warszawie
Lokalizacja
Epitafium Katyńskie
Tablice upamiętniające ofiary zbrodni katyńskiej mieszczą się w Muzeum Katyńskim w Warszawskiej Cytadeli przy ulicy Jana Jeziorańskiego 4 02-521 Warszawa. Na tablicach pamiątkowych znajduję się około 22 tysięcy nazwisk ofiar zbrodni w 1940, w tym pułkownik Julian Sielewicz. Nasza grupa udała się do muzeum aby przybliżyć sobie los i okoliczności śmierci naszego bohatera, którego nazwisko udało nam się znaleźć wśród wymienionych na tablicach upamiętniających.<br />Epitafium Katyńskie znajduje się w zabytkowym budynku dawnej działobitni. W szeregu pięciu nisko sklepionych pomieszczeń zamontowano 15 stalowych tablic z nazwiskami blisko 22 tysięcy pomordowanych. Autorami tablic jak i projektu całego muzeum są Andrzej Belina Brzozowski i Konrad Grabowiecki nagrodzeni prestiżowymi nagrodami za ten projekt m.in. pracownia BBGK Architekci otrzymała nagrodę East Centric Architecture Triennale Award w kategorii najlepszy budynek publiczny w Europie Środkowej i Wschodniej.<br />W dniu 23.03.2023 r. nasza grupa zorganizowała lekcję na terenie Muzeum Katyńskiego dla klasy prawniczej z naszej szkoły. <br /><br />Źródła:<br />1) http://www.muzeumkatynskie.pl/
Więcej
Zdjęcia
Zdjęcia miejsca 2.1 Zdjęcie miejsca 2.2
Nazwa miejsca
Obelisk upamiętniający 2 Batalion Aeronautyczny i 2 Batalion Balonowy w Legionowie w Parku Miejskim im. Kościuszkowców
Lokalizacja
Obelisk upamiętniający 2 Batalion Aeronautyczny i 2 Batalion Balonowy w Legionowie
Miejscem pamięci związanym z Pułkownikiem Julianem Sielewiczem, do którego nasza grupa przybyła, jest legionowska aleja pamięci żołnierskiej, znajdują się na niej granitowe głazy.<br />Na jednym z nich znajduje się kamień z tabliczką która upamiętnia między innymi<br />1 Legionowski Batalion Zaopatrzenia im. Płk. Juliana Sielewicza.<br />Na drugim zaś wymienione zostały jednostki którymi dowodził Sielewicz.<br />Całość odsłonięto w weekend 20-21 maja 2018 roku, w Parku Kościuszkowskim na osiedlu ,,Piaski” w Legionowie. Z główną inicjatywą wyszło Stowarzyszenie Ogólnopolska Rodzina Kościuszkowców. Miejsce to odwiedziliśmy 19 maja 2023 r. kiedy zostaliśmy zaproszeni na uroczystości patriotyczne związane z 80. rocznicą utworzenia 1.Dywizji Piechoty im. T. Kościuszki. Po uroczystościach nasza grupa projektowa zaprosiła uczniów klasy prawniczej na spacer śladami płk. Juliana Sielewicza na terenie Legionowa.
Więcej
Zdjęcia
Zdjęcie miejsca 3.1 Zdjęcie miejsca 3.2
Dokładny opis miejsc
Podczas przygotowywania projektu dotyczącego płk Juliana Sielewicza odwiedziliśmy wraz z klasą prawniczą dla której przygotowywaliśmy lekcje wiele miejsc pamięci związanych bezpośrednio lub pośrednio z naszym bohaterem. Na terenie miasta Legionowa takich miejsc jest kilka, nie licząc tych w innych miejscowościach. Na potrzeby projektu wybraliśmy 3 które uznaliśmy za najbardziej znane lub upamiętniające miejsce gdzie nasz bohater spędził część swojego życia oddając się pasji latania balonami i zarażając tą pasją innych dookoła. Wybraliśmy zatem następujące miejsca pamięci, które stały się elementem naszej żywej lekcji historii – spaceru z klasą prawniczą śladami płk J. Sielewicza:
1) Pomnik legionowskich ofiar Zbrodni Katyńskiej przy Parafii Matki Bożej Fatimskiej w Legionowie
2) Epitafium Katyńskie w Muzeum Katyńskim w Warszawie
3) Obelisk upamiętniający 2 Batalion Aeronautyczny i 2 Batalion Balonowy w Legionowie w Parku Miejskim im. Kościuszkowców
Ad. 1
W dniu 2.04.2023 nasza grupa odwiedziła Pomnik Ofiar Zbrodni Katyńskiej w Legionowie, przed jej 83 rocznicą, aby upamiętnić pamięć poległych żołnierzy, w tym Juliana Sielewicza którego nazwisko wypisane jest obok pozostałych ofiar zbrodni katyńskiej z powiatu legionowskiego. Złożyliśmy kwiaty i w należyty sposób oddaliśmy honor. Na symbolicznym pomniku z płyty nagrobkowej widnieje tablica, która wymienia Legionowskie ofiary Zbrodni Katyńskiej. Pomnik uwieńczony jest orłem wojskowym. Na tablicy nagrobkowej widnieje napis ,,Katyń-Charków-Miednoje-1940”, znak Krzyża Orderu Wojennego Virtuti Militari, oraz wykaz 45 nazwisk ofiar. Autorem projektu pomnika był Stanisław Gadomski.
W Legionowie mieszkała bliżej nie określona liczba oficerów i to gównie ich nazwiska znajdują się na tablicy. Pomnik odsłonięty został w 70 rocznice zbrodni katyńskiej w roku 2010 przez władze miasta Legionowo, na terenie Parafii Matki Boskiej Fatimskiej przy ulicy Orląt Lwowskich, od tego czasu co roku, aby kultywować pamięć o naszych legionowskich bohaterach odprawiana jest msza święta w ich intencji, a następnie oficjalne złożenie kwiatów pod pomnikiem przez żołnierzy. Autorem projektu był Stanisław Gadomski.
Akt erekcyjny pomnika wmurowano 21 marca 2010 r. zaś uroczyste odsłonięcie pomnika nastąpiło 3 maja 2010 r. Pomnik w całości został sfinansowany przez samorząd miasta Legionowo. Aktu odsłonięcia pomnika dokonali: Prezydent Miasta Legionowo, Pani Barbara Dulska nestorka rodziny Sielewiczów i przedstawicielka inicjatorów budowy pomnika Pani Bronisława Romanowska-Mazur.
Badania prowadzone przez Muzeum Historyczne w Legionowie pozwoliły ustalić liczbę 44 oficerów i 2 policjantów – legionowskich ofiar Zbrodni Katyńskiej. W tym rozumieniu, pojęcie tej zbrodni dotyczy nie tylko Katynia, lecz wszystkich miejsc kaźni Polaków na Wschodzie.
Z liczby 46 legionowskich ofiar zbrodni w 1940 r. w Katyniu zostało zamordowanych 28 oficerów, w Charkowie – 16 oficerów, w Twerze – 2 policjantów. W liczbie tej 19 było oficerami zawodowymi, 2 – policjantami w służbie, a 25 – oficerami rezerwy.
Oficerowie z Legionowa pełnili różnorodne stanowiska i funkcje w jednostkach. Dowódcami jednostek byli: ppłk Julian Sielewicz – dowódca 2. Batalionu Balonowego – patron 1. Legionowskiego Batalionu Zaopatrzenia, mjr Zdzisław Szulczewski – pełniący obowiązki dowódcy 1. Dywizjonu Pociągów Pancernych, mjr Zygmunt Zieliński – w kampanii wrześniowej dowódca oddziału zapasowego 2. Batalionu Mostów Kolejowych.
Kierowniczą kadrę dowództw jednostek tworzyli: mjr pil. obs. Kazimierz Kraczkiewicz – zastępca dowódcy 2. batalionu balonowego, kpt. Ludwik Pieńkowski – kwatermistrz 1. dywizjonu pociągów pancernych, kpt. Włodzimierz Lichacz – oficer techniczny w 2. batalionie mostów kolejowych, kpt. Kazimierz Majewski – dowódca pociągu pancernego „Poznańczyk”. W Twerze zostali zamordowani dwaj legionowscy policjanci st. post. Bolesław Kołakowski i st. post. Stanisław Litwińczuk. Połowa spośród ofiar uczestniczyła w wojnie 1920 r. a wszyscy byli uczestnikami wojny obronnej 1939 r.
Pomnik jest jednym z elementów spaceru śladami Juliana Sielewicza, który zorganizowaliśmy dla grupy z klasy prawniczej w ramach żywej lekcji historii w dniu 19.05.2023 r.

Ad. 2
Tablice upamiętniające ofiary zbrodni katyńskiej mieszczą się w Muzeum Katyńskim w Warsaskiej Cytadeli przy ulicy Jana Jeziorańskiego 4 02-521 Warszawa. Na tablicach pamiątkowych znajduję się około 22 tysięcy nazwisk ofiar zbrodni w 1940, w tym pułkownik Julian Sielewicz. Nasza grupa udała się do muzeum aby przybliżyć sobie los i okoliczności śmierci naszego bohatera, którego nazwisko udało nam się znaleźć wśród wymienionych na tablicach upamiętniających.
Epitafium Katyńskie znajduje się w zabytkowym budynku dawnej działobitni. W szeregu pięciu nisko sklepionych pomieszczeń zamontowano 15 stalowych tablic z nazwiskami blisko 22 tysięcy pomordowanych. Autorami tablic jak i projektu całego muzeum są Andrzej Belina Brzozowski i Konrad Grabowiecki nagrodzeni prestiżowymi nagrodami za ten projekt m.in. pracownia BBGK Architekci otrzymała nagrodę East Centric Architecture Triennale Award w kategorii najlepszy bu-dynek publiczny w Europie Środkowej i Wschodniej.
W dniu 23.03.2023 r. nasza grupa zorganizowała lekcję na terenie Muzeum Katyńskiego dla klasy prawniczej z naszej szkoły.


Ad. 3
Miejscem pamięci związanym z Pułkownikiem Julianem Sielewiczem, do którego nasza grupa przybyła, jest legionowska aleja pamięci żołnierskiej, znajdują się na niej granitowe głazy.
Na jednym z nich znajduje się kamień z tabliczką która upamiętnia między innymi
1 Legionowski Batalion Zaopatrzenia im. Płk. Juliana Sielewicza.
Na drugim zaś wymienione zostały jednostki którymi dowodził Sielewicz.
Całość odsłonięto w weekend 20-21 maja 2018 roku, w Parku Kościuszkowskim na osiedlu ,,Piaski” w Legionowie. Z główną inicjatywą wyszło Stowarzyszenie Ogólnopolska Rodzina Kościuszkowców. Miejsce to odwiedziliśmy 19 maja 2023 r. kiedy zostaliśmy zaproszeni na uroczystości patriotyczne związane z 80. rocznicą utworzenia 1.Dywizji Piechoty im. T. Kościuszki. Po uroczystościach nasza grupa projektowa zaprosiła uczniów klasy prawniczej na spacer śladami płk. Juliana Sielewicza na terenie Legionowa.

Źródła:
1) Domański Erazm, Pomnik legionowskich ofiar Zbrodni Katyńskiej, w: Rocznik Legionowski, t. IV, 2011, s. 370-375
2) https://legionowo.pl/a/1870-pomnik-ofiarom-zbrodni-katynskiej
3) https://www.przyjaciele-legionowa.org.pl/2013/04/10/legionowskim-ofiarom-zbrodni-katynskiej/
4) http://archiwum.toiowo.eu/index.php/782-aktualnosci/2011/2444-czterdziestu-szeciuz-legionowa
5) http://www.muzeumkatynskie.pl/
6) Wywiad z p. J. Szczepańskim – Dyrektorem Muzeum Historycznym w Legionowie

Żywa lekcja historii

Opis przeprowadzonej żywej lekcji historii
Nasza żywa lekcja historii dotycząca płk. Juliana Sielewicza miała charakter wielopłaszczyznowy i wieloetapowy. W lekcji uczestniczyła klasa 1 o profilu prawniczym z naszego liceum.
Pierwszym etapem tego projektu była wycieczka do Muzeum Katyńskiego, która odbyła się 23.03.2023 r. Wycieczka miała za zadanie zapoznać uczniów z tematyką Zbrodni Katyńskiej. Nasza grupa projektowa oprowadziła klasę prawniczą po Muzeum Katyńskim w Warszawie, ze szczególnym uwzględnieniem losów naszego bohatera płk. Juliana Sielewicza. Na początku wycieczki grupa projektowa ogłosiła konkurs polegający na znalezieniu na terenie Muzeum Katyńskiego co najmniej 1 miejsca gdzie wymienione jest imię i nazwisko naszego bohatera. Była to dosyć trudna zagadka, ponieważ okazuje się, że w tym muzeum są tylko 2 takie miejsca – wyświetlana lista katyńska i tablice z nazwiskami umieszczone przy wyjściu. Takie poszukiwania spowodowały, że uczniowie z większą uwagą przyglądali się eksponatom i w sposób aktywny poszukiwali wsparcia ze strony pracowników muzeum. Dodatkowo uczniowie z klasy prawniczej zostali podzieleni na 4 osobowe zespoły i w ramach tych zespołów mieli za zadanie znalezienie wśród eksponatów przykładowego wyposażenia jakie mógł posiadać Julian Sielewicz w radzieckiej niewoli tuż przed zamordowaniem w ramach Zbrodni Katyńskiej. Oczywiście dla najlepszych zespołów przygotowaliśmy drobne upominki. Wizyta w Muzeum Katyńskim w Warszawie okazała się niezwykłą lekcją historii. Większość uczniów była w nim po raz pierwszy. Dla naszej grupy projektowej wycieczka ta stanowiła swego rodzaju „podkład” pod dalsze działania w projekcie, ponieważ chcieliśmy, by uczniowie poznali głębiej Zbrodnię Katyńską zanim zaczniemy przedstawiać im naszego bohatera płk. Juliana Sielewicza.
Drugim etapem naszych działań w projekcie było zaproszenie naszych młodszych kolegów z kl. 1d na spotkanie pt. „Płk. Julian Sielewicz – dowódca garnizonu Legionowo, ofiara Zbrodni Katyńskiej”, z dr Arturem Bojarskim, które odbyło się 2.04.2023 r w Muzeum Historycznym w Legionowie i dotyczyło postaci płk. Juliana Sielewicza. Spotkanie odbywało się w niedzielę o godz. 15:00, więc uczestniczyło w nim oprócz naszej trójki projektowej jeszcze 6 osób z klasy 1d prawniczej. Spotkanie mimo, że nie było organizowane przez naszą grupę to jednak pięknie wpisało się w nasze działania projektowe, ponieważ dało nam nowe inspiracje do dalszego działania, a uczniom uczestniczącym w naszej żywej lekcji historii również nową wiedzę o Zbrodni Katyńskiej
Kolejnym działaniem w ramach projektu była lekcja w szkole przeprowadzona 11.05.2023 r przez naszą grupę projektową podczas której przedstawiliśmy dosyć szczegółowo naszego bohatera. Podczas lekcji uczniowie klasy prawniczej rozwiązali test sprawdzający wiedzę o J. Sielewiczu. Dla najlepszych były przewidziane słodkie upominki. Test został stworzony w aplikacji: www.fyrebox.com
https://www.fyrebox.com/play/7zyaakrjy0brjkd4lx?fbclid=IwAR0gl1W6s4DRQt1NPm3SOyhOpr21le3iUUvqvZroUivrCrZma1fMX1tLNbk
Podczas lekcji ogłosiliśmy konkurs na przygotowanie multimedialnej „tablicy korkowej” o jednej z ofiar Zbrodni Katyńskiej z powiatu legionowskiego w aplikacji Padlet lub książkę elektroniczną dotyczącą ofiar zbrodni katyńskiej z powiatu legionowskiego. Jednym z narzędzi do wyboru: www.storybird.com lub www.storyjumper.com lub www.zooburst.com. Zrobiliśmy również krótką pogadankę na temat praw autorskich i na temat stron na których można bezpłatnie pozyskać materiały do prac. Poleciliśmy, by grupy korzystały z zasobów dostępnych w ogólnodostępnych zasobach internetowych, które przedstawiliśmy na spotkaniu na Zoom. Na przesłanie prac wyznaczony został termin 26 maj 2023 r.
Kolejnym działaniem był spacer wraz z klasą 1d po Legionowie śladami Juliana Sielewicza, który zorganizowaliśmy w ramach żywej lekcji historii w dniu 19.05.2023 r. Trasa wycieczki była dosyć intensywna ponieważ odwiedziliśmy kilka miejsc pamięci związanych bądź to ze Zbrodnią Katyńską, bądź bezpośrednio z płk. J. Sielewiczem np. jego dom w którym mieszkał przez wiele lat będąc dowódcą w jednostce w Legionowie. Inne miejsca, które odwiedziliśmy to były:
1) Pomnik legionowskich ofiar Zbrodni Katyńskiej przy Parafii Matki Bożej Fatimskiej w Legionowie
2) Epitafium Katyńskie w Muzeum Katyńskim w Warszawie
3) Obelisk upamiętniający 2 Batalion Aeronautyczny i 2 Batalion Balonowy w Legionowie w Parku Miejskim im. Kościuszkowców
4) Głaz z tablicą pamięci poświęcony pamięci Polaków zamordowanych w Katyniu 1940 przy Kościele Matki Boskiej Królowej Polski w Jabłonnie
5) 7 dębów pamięci ofiar katyńskich przy legionowskich szkołach
6) Miejsca gdzie znajdowały się 2 Batalion aeronautyczny i 2 Batalion balonowy
Wycieczka była bardzo intensywna, ale wszyscy byli zadowoleni, że poznali historię swojej małej ojczyzny. Wielu uczniów stwierdziło, że w codziennym zabieganiu nie zauważają tych miejsc pamięci, które ich otaczają. Zapewne ta lekcja w terenie będzie swego rodzaju „ziarnem”, które spowoduje, że uczniowie powiedzą o tych miejscach pamięci swoim bliskim i rodzinie. Mamy nadzieję, że udało się nam zainteresować lokalną historią chociaż pewna grupę naszych kolegów.
Nasz projekt zakończyliśmy spotkaniem podsumowującym 26 maja 2023 r w szkole z klasą 1d. Podczas tego spotkania rozstrzygnęliśmy konkurs na padlet i książeczkę elektroniczną. Wpłynęło łącznie 13 prac, które charakteryzowały się niezwykłą kreatywnością. Nagrody dla autorów najlepszych prac zostały ufundowane przez „trójkę” klasową rodziców klasy do której uczęszcza grupa projektowa.
Dodatkowo zrobiliśmy pogadankę i zrobiliśmy małą ewaluację projektu, ponieważ chcieliśmy poznać nastroje naszych uczestników, ale także chcieliśmy poznać mocne strony naszej żywej lekcji historii i słabe, które można następnym razem poprawić. Ewaluację wykonaliśmy za pomocą aplikacji Mentimeter – uczniowie wpisali swoje odczucia i od razu mieliśmy wyświetlone na tablicy multimedialnej wyniki. Klasa 1d była niezwykle zadowolona z udziału w żywej lekcji historii i powiedzieli, że nie mogą doczekać się następnych nietypowych lekcji w terenie.
Zdjęcia
Zdjęcie 1 Zdjęcie 2 Zdjęcie 3 Zdjęcie 4 Zdjęcie 5
Pliki
do góry